Daha önce bir kaç kez bu konuyu yazdım ama yeni veriler geldikçe sizlere duyurmaya çalışacağım demiştim. Güneş etkinliği 2009 yılında minimumda, her yıl etkinliği tahmin etmeye çalıştı güneş fizikçisi bilim insanları ama her yıl Güneş onları mahçup etti. İşte bugünlerde yine neredeyse minimumda, sanki bu etkinlik 8 yıl sürdü. Halbuki bu etkinlik ortalama 11 yıl sürerdi, tamam periyodik değil, o nedenle çevrim deriz ama güneşimize ne oluyordu?
Ben duymamıştım bir gencin sorusunun yanıtını Quora'da okuyunca duydum, öğrendim ve hemen siz aktarmak istiyorum. Soru şöyleydi; astronot Uluslararası Uzay İstasyonunun (UUİ) çevresinde bir yörüngeye oturtulur mu? Soru gayet basit ama yanıtında fizik ve matematik var. Her cismin evrende bir Hill küresi var, eğer bir cisim başka bir cismin çevresinde dolanıyorsa onun Hill küresinin içindedir, bu kürenin dışına çıktığında artık o cismnin çevresinde dolanamaz.
Bu konuda çok ilginç araştırma makaleleri okuyorum. Örneğin LED lambaların gelmesi ile ışık kirliliğinin azalacağı tahmin edilmekteydi ama tam tersine gerçekleşmiş. Yine LED kambalar için ilginç çalışmalar var. Ben eklediğim fotoğraflara baktığınızda komşumuz Suriyeden söz etmek istiyorum. 2016 yılında ışık kirliliği 2012 yılına göre %67 düşmüş. Işık kirliliği olağanüstü düşen 8 ülkeden biri.
Uzun yıllardır uğraşırız türkçe bir gökbilim sözlüğü yapalım diye, sağolsun Abdullah Kızılırmak hocamız 1980'li yıllarda böyle bir sözlük hazırladı ama gökbilim yerinde durmuyor ki sürekli yeni kavramlar, yeni buluşlar oluyor. Dolayısıyla sürekli yenilenmesi gerekiyor. Bu yenilemeyi de en iyi bulutsu.org stesi gerçekleştirdi ama onlarda 3-4 yıldır bıraktılar bu çalışmayı.
Ben bu tür soruları sevmiyorum ama çocuklar soruyor Quora'da ve uzmanlar da onlara yanıt veriyorlar. Neden olmayacak bir şeyi sorarlar diye düşünüyorum ama bu tür soruları düşünmek insanın konuyu daha iyi anlamasına neden oluyor, bu da bir gerçek.
Sadece güney yarımküreden gözlenebilen bu güzel bizden 45 milyon IY uzaklıkta. Hubble uzay teleskobu bu gökadanın çok güzel bir fotoğrafını çekmişti. Çok çeşitli teleskoplarla incelenen bu gökadanın sarmal kollarında 300 yıldız doğumevi bulunmuştu. Bu doğumevleri yıldızın çekirdeğini saran halkada bulunmuştu.
Buna ingilizcede doğrudan komplo teorileri diyorlar ama biz o sözcüğü başka anlamlarda kullanıyoruz. Bu yazımda size ABD'de yapılan iki büyük anket sonucundan bilgi vereceğim.
26 Ekim günü sesli ve görüntülü olarak Papa Benedict astronotlarla sohbet etti. Günaydın veya iyi akşamlar diye söze başlayan Papa hemen siz uzayda olduğunuz için tabii ki farkında değilsiniz diyerek sorularına başladı. Şu anda Uluslararası Uzay İstasyonunda 3 NASA, 2 Rus ve 1 ESA'dan İtalyan astronot (Paolo Nespoli) yerden 350 km yukarıda çalışyorlar. Tüm konuşmaları diğer astronotlara Naspoli tercüme ediyor.
Aydedenin üzerindeki her olguya Uluslararsı Gökbilim Birliği (UGB) bir isim vermiştir. Bu birlik gökbilim dünyasında bizim nüfus dairesi gibi çalışır, yani ismi onlar verirler ve kimse bunu değiştiremez.
Derslerimizde Ay'ın evreleri anlatılırken bu konuya da önem verirsek belki öğrencilerimizin kafasını gökyüzüne çevirebiliriz. Çok zor bir konu değil. Gökbilimde özellikle dünyamız ile ilgileniyorsak (doğma, batma gibi) önce bilmemiz gereken 360 derecenin 24 saate eşit olduğudur. Neden çünkü ekseni çevresinde bir dönüşü 360 derecedir ve o da 24 saate eşittir. O zaman 90 derece 6 saat, 180 derece 12 saat veya 1 saat 15 derece olduğunu çıkarabiliriz.
Aşağıdaki yazıyı geçen sene Kasım ayında yazmışım ama her sene tekrarlayacağım. Özellikle bu sene fen bilgisi dersinin içeriğinin değişmesi, gökbilime daha çok yer verilmesi öğretmenlerimiz için önemli. Çalışkan öğretmenler bir şeyler yapma telaşında. O nedenle bir yıl sürecek bir gökbilim etkinliği bir sonraki yılda o dersi okutacağınız öğrencilere de yarayacaktır.
