Son bir yıldır Güneşte uzun zaman hiç leke çıkmıyordu. Ben de haftada bir iki kez kontrol ederim. Güneşin tüm yüzünde hiç leke olmadığı anı kolladım. Biliyorsunuz Güneş ekseni çevresinde ortalama 28 günde bir döner. Yani 28 gün hiç leke çıkmadığı an olacak mı diye bakıyordum.

Bir kaç kez 21 gün ve 24 gün leke gözükmemişti ama sonra çıkmıştı.

Bugün dahil 31 gündür güneşte leke görülmemektadir. Bomboş turuncu bir güneş. Güneş leke etkinliğini takip etmek isterseniz SpaceWheather sayfasına bakabilirsiniz.

Bugün 19 Haziran 2019 tam 31 gün güneşte hiç leke gözükmedi. Bu durum güneş etkinliğinin tam minimumun ortasında olduğumuzu gösteriyor. Son yüzyılın en derin minimumunu yaşıyoruz. Öyle ki güneşten gelen morötesi ışınımlar son 10 yılda en az düzeye inmiş durumda. Peki gece bulutları ile etkinlik minimumu arasında nasıl bir ilişki var?

Gece (noctilucent) Bulutları. Işık kirliliği içinde bir kentde bile görebiliyorsunuz.

Önce gece (noctilucent) bulutları nedir size onu anlatmalıyım. Yaz mevsiminde su buharının yoğun bir şekilde atmosferin üstüne çıktığında oluşur. Atmosferin mezosfer katmanının en üstünde yerden 80-85 km yukarıda bu su buharları meteorların bıraktığı parçacıklar yardımıyla birbirlerine yapışır ve 0.1 mikron büyüklüğünde çok küçük buz parçaları oluşturur.

Mezosfer katmanı ile termosfer katmanını birbirinden ayıran mezopoz, yerden 85 km yukarıdadır. Mezopoz, atmosferin en soğuk yeridir ve orada sıcaklık -123 derece yöresindedir. Küçük buz parçalarının oluşturduğu gece bulutları işte tam bu bölgede meydana gelmektedir. Yerden çok yüksek olduğu için her zaman güneş ışınları buzlarda saçılarak onların görünmesini sağlar.

Gece bulutları

Bizim gibi gökyüzü fotoğrafçılığı amatörleri olduğu gibi bulut izleyen amatörler de vardır. Bu sene özellikle Mayı ayında başlayarak Almanya ve Polonyada gece bulutları çok şiddetli bir şekilde kendini göstermekte. Uzun yıllardı bu bulutları inceleyenler son 20 yılda hiç bu kadar parlak gece bulutu görmediklerini dile getirmekte.

Gece bulutları

Gece bulutlarının bu yaz bu kadar parlak olması ile güneş etkinliği minimumunun ne ilişkisi var derseniz, onun açıklaması da şöyle. Su molekülleri birbirlerine yapışarak buz oluşturduğu sırada eğer güneşten gelen morötesi ışınımlar normal şiddettinde ise bu oluşumu engellemektedir. İşte o zamanda gece bulutları daha sönük olmaktadır. Şu anda morötesi ışınımlar en düşük düzeyde olduğu için buz oluşumuna engel olamamaktadır.

Gece bulutları

Yazının içine yerleştirdiğim gece bulutlarına dikkat edtiniz mi ne kadar güzeller. Biz gökyüzü fotoğrafçıları için bir engel ama sizler için görünüşleri çok güzel. Bizim enlemlerden görünüyor mu tam bilmiyorum bir atmosfer uzmanına sormak gerekir. Sevgilerimle...