Belki de bedava. Nereden biliyorsunuz diye sormayın gelecek hakkında ben de biraz fala baktım. Aşağıda yazdıklarımı okuduğunuzda sizde bana hak vereceksiniz. Önce size uydu kümesi veya uydu takımı hakkında bilgi vereyim.

Bir grup uyduyu yer çevresinde öyle yörüngelere oturtuyorsunuz ki, yerdeki herhangi bir kişi bu uydularla sürekli bağlantı kurabiliyor.

Bunun ilk örneği İridyum uydu takımıydı. 1987 yılında planlaması başlayan ticari şirket 1997 yılından itibaren uydularını yörüngeye yerleştirmeye başladı ve 2002 yılında sistemi tamamladı. Planlanan 99 uydudan 95 tanesini yerleştirdi. Uydu telefonu satışları o zaman başlamıştı. Telefon görüşmesi ve veri aktarımı için kullanılıyordu. Her şey güzeldi ama şirket istediği kadar müşteri bulamadığı için iflas etti. Şirketin yeni sahipleri de isim değiştirerek İridyumNext yaptılar ve yeni iridyum uyduları planlayıp onları yörüngeye yerleştirdiler.

Biz gökyüzü fotoğrafçıları ilk atılan İridyumları çok severdik. Güneş panelleri bulunduğumuz yeri ne zaman aydınlatacak bilirdik çünkü güzel yazılımlar vardı. Onların fotoğrafını çekerdik, bazen -6 kadir parlaklığına ulaşırdı ve gökyüzünü aydınlatırlardı. Bilimden haberi olmayanlar da onu Uçan Daire sanırlardı. Alçak yörüngeye yerleştirilen bu uyduların yaşam ömürleri kısa olur ve 2014 yılından itibaren patır patır düşmeye başladılar. 2018 yılında 33, 2019 yılında 10 tanesi düştü, sanırım bittiler ve biz de çok güzel bir gökyüzü olayını artık izleyemeyeceğiz. Yeni uydular maalesef öyle bir parlamaya neden olmuyorlar.

Bu uydu takımı ile para kazanmak fikri ABD'nin ticari şirketlerinin kafasına iyice takıldı. Şu anda benim bildiğim 5-6 şirket var. Bunlar önce planlamayı yaparak hangi bantları kullanacakları konusunda gerekli mercilerden izin alıyorlar, uyduları yapacakları şirketleri seçiyorlar ve deneme için bir kaç uydu yerleştiriyorlar. Böylece son aşamaya gelen şirket sayısı da şu anda iki tane. Bunlardan biri Amazon'un sahibi Jeff Bezos'un firması OneWeb, diğeri de Elon Musk'ın firması Interlink. Her ikisinin de bildiğiniz gibi uzay şirketleri var, BlueOrigin ve SpaceX.

Geçtiğimiz hafta Starlink ilk 60 uydusunu Falkon9 roketiyle yörüngeye yerleştirecekti ama bir hafta sonraya bıraktı. Yazılımlarda bir eksiklik olduğunu farketmişler. 2021 Yılında 1600 roket yörüngede çalışmaya başlayaca. Fakat Elon Musk'ın hayali 340 km yükseklikte 7518 uydu ile bu işi gerçekleştirmekti. Planını tekrar gözden geçirdi ve 550 km yükseklikte 1600 uydu ile başlıyor. Gelecek planı 2024 yılında başlayacak 1100 ve 1300 km yükseklikteki yörüngelere yerleştireceği 4425 uydu. 2026 yılında biteceği düşünülen bu projede ayda 37 fırlatma ile bu uyduları yerleştireceğini öngörüyor.

Afrikada veya kuzeyin ıssız yörelerinde yaşayan insanlara internet götürmeyi düşünen bu çalışmaları çok eleştirende var. İridyum uydularını örnek gösterek bunların büyük bir riske girdiğini ileri sürenler eninde sonunda bunlar da iflas edecekler diyorlar. Elon Musk ise 10 milyar dolar harcayacağım ama 30 milyar dolar kazanacağım diyor. Unutmayalım tüm bu planlar gelecekte insanların ne kadar çok internet kullanacağını düşünerek yapılıyor.

Son bir bilgi, çok daha az uyduyu TürkSat'ın bulunduğu, yer ile senkronize olan yörüngeye yerleştirilse sorun çözülür ama zaman gecikmesi çok fazla olduğu için kullanıcılar bunu istemiyor. Düşük yer yörüngesine yerleştirilen uydularla internet kullanıcıları sanki fiber optikle bağlılarmış gibi zaman gecikmesi olmadan internet kullanabiliyorlar.

Şu anda telekom firmaları internet bağlantıları ile para kazanıyorlar. Fakat büyük internet firmaları yazılımları üzerinden reklam alarak köşeyi dönüyorlar. Aynı reklamları uzaydan size gönderirlerse vergi ödemeye de gereksinimleri kalmayacak. Bence uydu internet bedava olacak gibi geliyor bana. Her zaman arabanızın üstünde internet bağlantınız olacak, seyahat ederken büyük kolaylık olacak. Siz ne dersiniz? Sevgilerimle...