İngilizcesi Pleiades olan bu yıldız kümesi bir takımyıldız değildir, tam tersine Boğa takımyıldızında yer alan açık bir yıldız kümesidir.

Sonbaharda gökyüzüne bakan her insanın hemen gözüne çarpar, çünkü küçük bir alana sıkışmış gözüken yedi parlak yıldızdan oluşur. Türkçede Ülker olarak isimlendirdiğimiz bu kümenin çok çeşitli isimleri vardır. Pervin, Peren, Süreyya bunlardan sadece bir kaç tanesi.

Bu mevsimde gece yarısından sonra yükseldiği için ben de Sarıkız'ımı ona yönelttim 21 adet 5 dakikalık görüntü aldım, toplam 105 dakika. Görüntüleri, kalibrasyon ve istiflemeyi, görüntü işlemeyi Nebulosity yazılımı ile gerçekleştirdim. Odak uzaklığım büyük olduğu için kümenin tamamını görüntüleyemezdim o nedenle odak düşürücü (focal reducer) kullandım. Kullanmaz olaydım, çünkü içinde mercek ve görüntüde de parlak yıldızlar olduğundan bir takım yansımalar meydana geldi. Görüntüde yay şeklindeki yapılar sarıkızdan kaynaklanıyor. Kümenin yıldızları sıcak büyük kütleli mavi renkte olduğu için hepsinin çevresinde daha tam olarak toplanmamış, oluşumdan kalma bulutumsu yapılar var, önemli olanlar onlar.

Bizden 444 IY uzaklıkta olan Ülker kümesi yaklaşık 100 milyon yaşında, yani dünyamızın yaşının 4.5 milyar yıl olduğunu düşünürsek tam yeni doğmuş bir bebek. Bu kadar genç olan kümenin içinde 3000 yöresinde yıldız var. İlk bakışta 5 yıldızı (Alcyone, Atlas, Electra, Maia, ve Merope) hemen görünür, tabii Anadolunun herhangibir yerinden, büyük kentlerden değil. Karanlık uygun görüşe sahip bir konumdan çok daha fazlasını görebilirsiniz. Hangi ismin hangi yıldıza ait olduğunu fotoğraf üzerinde gösterecektim ama fotoğrafa kıyamadığım için yapmadım. Google amcaya sorarsanız hemen gösterir.

Yedi kızkardeş ismi nereden geliyor diye merak ederseniz, doğal olarak yine mitolojiden. Bu kadar göze çarpan bir obje olunca mitolojiye girmemesi olanaksız. Zeus Titan'larla yaptığı savaş sırasında karşı tarafı tutan Atlas'ı yeri ve göğü sırtında taşımaya mahkum etmiş. O da eşi Pleione'yi alarak Kyllene dağına yerleşmiş. Kızlarının isimleri Alcyone, Merope, Electra, Sterope, Celaeno, Maia ve Taygete. Kullandığımız haritalara Atlad dememizin nedeni de bu öyküden kaynaklanır. Her ne kadar Yunanistan'da yaşayan 7 bilgeye veya Mısır'da 7 ozana da Pleiades deniyorsa da bu adı yedi tane güzel kıza vermek çok daha uygun. Sevgilerimle...