Gökbilim Yazılarım

O kadar ölen olmasına karşın sağ kalanlar biraz daha uzun yaşadığını biliyor musunuz? Bir yıl 86 400 saniyedir, fakat 2016 yılı tam 86 401 saniye olarak tarihe geçti ve dolayısıyla siz 1 saniye fazla yaşadınız.

Kasım ayında ülkemizde akşam saatlerinde Büyükayı takım yıldızı gelir, yere oturur. Yedi yıldızı da parlak olan bu güzel ayının ufka yakın olması dolayısıyla onları görmek biraz zorlaşır. Çok dikkat etmek gerekir. Biliyorsunuz DemirKazık (kutup yıldızı) yıldızını Merak ve Dubhe yıldızlarından hareketle bulmak çok kolaydır. İşte bu sonbaharda o iki güzeli görmek biraz zordur.

Ünlü fizikçi bir çok kişi ona bir deha olarak bakıyor. Ben kimim az gelişmiş bir ülkenin az gelişmiş bir bilim insanı. Kıyaslamak mantıklı mı? hayır, peki neden o başlığı koydum açıklayayım. Bu kişiyi medya sürekli konuşturuyor, ben kendisi konuşmayı seviyor diye düşünmüştüm, hayır onu konuşturuyorlar. O da her konuştuğunda önümüze ne kadar olumsuz kasvetli olaylar varsa onu koyuyor.

Popüler gökbilim konusunda ilk yazdığım yazıdır, 1981 yılında TÜBİTAK Bilim ve Teknikte yayınlanmıştı. İnsanlar dolunayı akşam gördükleri için o yazının başlığı sadece doğma anını anlatmıştım ama batarkenken de aynı hissi duyarsınız. Bu büyük dolunayı bu akşam seyrederken bu bilgiler aklınızda olsun. Orada verdiğim deneyi de isterseniz yaparsanız. Amuda kalkarak bakın bir dolunaya. Sevgilerimle... Yazıyı okumak ister misin?

Bu çarpışan sözcüğünü artık sevmiyorum, bana göre kötü bir sözcük, bundan böyle kaynaşan gökadalar tanımını kullanacağım. Düşünsenize bir eliptik veya sarmal gökadanın tek başına görünüşleri nerede, kaynaşan gökadaların görünüşleri ne kadar farklı. İşte bu güzellliği insanlara benzettim. Yeni tanışıp evlenen çiftlerde kadının gözü parlar mutluluktan, özgüveni tavan yapar.

1948 yılından bu yana en büyük dolunay konusunu Serdar hocam Popüler Astronomi sayfasında çok güzel yazmış, okuyabilirsiniz. Benim değinmek istediğim konu biraz farklı. Eklediğim şekilde Ay yörüngesini görüyorsunuz.

Bu bildiğiniz araba lastiği değil at arabası tekerleği. Gençlerimiz pek bilmez, Anadoluda at arabaları çok önemliydi, şimdi sadece İstanbul Adalarda fayton görünce at arabasının ne olduğunu anlıyorlar. Her neyse fotoğrafta gördüğünüz gökadanın adını böyle koymuşlar ne kadar da güzel benzetmişler ama.

Ayna çapı 6.5 metre olan James Webb uzay teleskobunun yapımı nihayet bitti. 26 yaşındaki Hubble uzay teleskobunun aynası 2.4 metreydi, 8 milyar dolara mal olan bu yeni teleskobun ayna çapı Hubble'dan 2.7 kez daha büyük.

Bu gördüğünüz fotoğraf gökbilim dünyasının en önemli aletlerinin çektiği farklı dalgaboylarındaki görüntülerinin üst üste getirilmesi ile elde edilmiştir.