Albüm kapağında upuzun yatan bu güzelin adı Zincirli Prenses yani Andromeda. Miraç yıldızı bu takımyıldızın (TY) en parlak ikinci yıldızıdır.
Zincirli prensesi ve onun yıldızlarını tanımanın yolu bu sonbahar günlerinde akşamleyin doğu yönünde gökyüzüne bakarsanız ilk gözünüze çarpan Kanatlıat TY’nın dört parlak yıldızının oluşturduğu dörtgeni görürsünüz. Bu düzgün dörtgenden sonra tüm gökyüzünü de tanıyabilirsiniz zaten.
Dörtgenin sol tarafında yani doğu tarafında kalan o parlak yıldızın adı “Kısrak”dır, her nekadar ingilizcede Alpheratz diyorlarsa da arapça feres sözcüğünden gelmedir. Bu Kısrak aynı zamanda benim doktora tezimde kimyasal yapısını bulduğum yıldızdır. Kısrak, işte bu güzel kızın başındaki yıldızdır. Bu yıldız daha önce Kanatlıat TY’na aitti, sonraki çizimlerde zincirli prensesin oldu.
Kısrağı sola doğru takip ederseniz önce delta And yani Andromedanın dördüncü parlak yıldızını, daha sonra ise Miraç yıldızını görürsünüz. Hemen hemen aynı doğrultuda devam ettiğinizde ise bu kez TY’ın üçüncü parlak yıldızı olan Almaç’ı hemen farkedersiniz. Ben bu yıldızlara karanlık bir gökyüzünde iki ay takip ettiğim için yazıyorum ama ışık kirliliği içinden ne kadarını göreceksiniz deneyimlerseniz anlarsınız.
Miraç adı arapça Mizar sözcüğünün rönesans devrinde yanlış çevirisinden kaynaklanır. Yani bu yıldızın adı Miraç değil Mizarmış. Mizar arapça örtü, kuşak, peştemal demektir. Demek ki zincirli prensesin üzerindeki peştemalmış. Prensesi zamanında araplar fazla da giydirmemiş. Zincirli prensesin mitolojik öyküsünü TÜBİTAK gözlem şenliğine geldiyseniz Sevgili Ege Taner’den dinlemişsinizdir.
Bu yıldızın en önemli özelliği de bize evrende üç önemli gökadayı işaret etmesi. Bunlardan birincisi M31 diye bilinen bize en yakın gökada olan Andromeda gökadası. Miraç’ın hemen üzerinde mü And yıldızı vardır. bu iki yıldız arasındaki uzaklık kadar yukarı çıkarsanız sizi hemen o muhteşem gökada ile buluşturur. Gökadanın hemen solunda nü And yıldızı var aman onunla karıştırmayın.
Miraç yıldızının bizi götüreceği ikinci önemli gökada ise M33 olarak bilinen Üçgen gökadasıdır. Mü And yıldızı ile bu kez yine Miraç’ı bir çizgi ile birleştirin ama bu kez aşağıya doğru indiğinizde bu kez, yüzü bize dönük olan sarmal gökadayı bulursunuz. Unutmayın bir anlamda mü And yıldızının Miraç’a göre simetriğinde. Andromeda gibi bu gökada da bize çok yakındır, uzaklığı 3 milyon IY ve parlaklığı 5.7 kadirdir.
Üçüncü gökadayı ise Miraç kendi üzerinde taşıyor ve ona Miraç’ın hayaleti adını vermişler. NGC 404 gökadası Miraç’ın hemen yanında ondan sadece 6 yay dakikası uzaktadır. Ay ve Güneşin gökyüzündeki açısal boyutu 32 yay dakikasıdır, ona göre kıyaslayabilirsiniz, ne kadar yakın olduğunu. Bu gökada 10 milyon IY uzaklıkta ve bizim Samanyolu gökadasının içinde bulunduğu Yerel küme adını verdiğimiz gökada grubuna dahil değildir. Halbuki Andromeda ve üçgen gökadala yerel kümenin üyeleridir. Miraç’ın hayaletini, ilk kez 1784 yılında William Herschel keşfetmiştir.