Hubble Uzay teleskobundan 30 yıl sonra uzaya yerleştirilen JW uzay teleskobundan evren bilimciler (kozmolog) çok umutluydular. Evrenin başlangıcından biraz sonrasını göstermelerini bekliyorlardı.

Fakat gelen görüntüler onların tüm hayallerine sanki bir set çekiyor göründü. Bu görüntüler üzerine bilimciler o kadar çok makale hazırladılar ama ciddi bilim dergilerinde hakem sürecinin uzun olmasından dolayı bunları hızla yayınlamanın olanağı yoktu. Her bilimci grubu yeni keşifte bulunuyordu ve bilim dünyasına hızla duyurmak istiyorlardı. Bu nedenle bilimciler makalelerini açık erişimli https://arxiv.org/‘e yüklediler.

Bu konuda çalışan her bilimci neden heyecanlıydı, çünkü hepsi de en yaşlı galaksiyi keşfediyordu. Örneğin Naidu ve arkadaşlarının keşfettiği galaksi evren oluştuktan 300 milyon yıl sonra oluşmuştu ve hemen adını koydular GLASS-z13. Buradaki z13 takısı onun kırmızıya kayma miktarını veriyordu, yani z=13’dü. Kozmik şafakta oluşmuş bir galaksi. Teoriye inananlar ise 1 milyar yıldan önce galaksi oluşmaz diyorlardı.

Hubble uzay teleskobu ile çekilen görüntüde en uzak galaksi 2015 yılında bulunmuştu. Onun kırmızıya kayma miktarı 11’di, adı da GN-z11. Naidu’nun bulduğu evren bilimcileri sadece 70 milyon yıl geriye götürmüştü. Hubble görüntüsünden de önce kırmızıya kayma miktarı büyük bazı kuazarlar bulunmuştu, ayrı bir seride onu da anlatırım.

JWST görüntülerinden birden bire herkes en uzak galaksileri bulmaya başlamıştı. Bu kadar kısa zaman aralığında bulunan ilk galaksilerin sayısı hızla artmıştı. Bir galaksinin kırmızıya kayma miktarını bulmak için onun açısal büyüklüğü veya parlaklığı da kullanılır ama bunların hatası yüksektir. O nedenle, hem daha gözlem aletlerinin kalibrasyonu tam olarak yapılmamıştı, hem de yine JWST’de bulunan tayfçeker ile bunların tayfı alınmamıştı. Yeri göğü inletiyorsunuz, bekleyin biraz dediler araştırmacılara.

Kısa zaman içinde en uzak galaksilerin sayısı düzinelerce oldu, kırmızıya kayma miktarları ise 20’ye kadar çıktı. Yani evren oluştuktan 180 milyon sonra ortaya çıkmıştı. Üstelik disk yapısı gösteriyorlardı. Beklenen ise çok daha sonra ortaya çıkan şekilsiz ilkel galaksileri görmekti. 28 saatlik bir gözlemle bu galaksilerin tayfı da alındı ve Balmer düşmesi kırmızı öte bölgeye düşüyordu. Kırmızıya kaymayı en duyarlı veren gözlem de aletlerin kalibrasyonlarıda yapılmıştı. Sadece 2-3 galakside daha önce farklı yöntemlerle bulunan z değerinin hatalı olduğu anlaşılmıştı.

Büyük patlama teorisine karşıt bilimcilerden biri büyük patlama teorisini savunanlar için şöyle bir benzetme yapıyor. Gol yememek için kale direklerinin yerini şimdi nasıl değiştirecekler göreceğiz. Sevgilerimle…