Gökyüzündeki tüm keşifleri profesyonel gökbilimciler yapamaz, bu işe meraklı amatörlerin de katkısı vardır. Özellikle bu eskiden daha fazlaydı.

Öyküyü bir sonraki paragrafta anlatayım. Bu fotoğrafı ben çektim, toplam poz süresi 40 dakika ama gördüm ki poz süresi az gelmiş ama çok güzel ayrıntılar gözüküyor. Fotoğrafı çekerken McNeil bulutsusunu çekeyim diye başlamadım, amacım M78 bulutsusunu çekmekti çünkü güzel parlak bir bulutsuydu. Neyse deneyimim artıyor, önemli olan bu, öğreniyorum. 23 Ocak gecesi benim için verimliydi ama dört cisim çekeceğime üç tanesini görüntüleyseydim çok daha iyi olurdu. Gül bulutsusu ve M82'deki süpernovayı çektikten sonra teleskobu M78'e çevirmiştim.

Eski yıllarda bol miktarda kuyrukluyıldız avcısı vardı, akşamleyin güneş battıktan sonra batı ufkunu, sabahleyin güneş doğmadan doğu ufkunu tararlardı. Çünkü kuyrukluyıldızlar güneşe yaklaştıkça parlaklaşır. İşte bu amatörler kuyrukluyıldıza benzeyen bulutsuları görünce şaşırırlardı, kara vermezlerdi. O nedenle lk kez 1780 yılında Pierre Mechain birçok parlak bulutsuyu çalıştı. Yine bir amatör olan Charles Messier'e bu çalışmalarını aktardı ve bir katalog yayınlandı. Messier kataloğu, 100'den fazla bulutsuyu barındırıyordu ve bugün M78 derken bu katalogda 78. sırada olan bulutsuyu tanımlarız.

1786 yılında ise İngilteredeki bir başka amatör gökbilimci William Herschel dev teleskobu ile fransızları geri plana attı ve binden fazla yeni bulutsu ve yıldız kümesi içeren daha büyük bir katalog yayınladı. M78'in hemen yanında olan bir bulutsuyu H4.36 adı ile yayınladığı listede vardı. Bugün onu NGC 2071 olarak biliyoruz. Daha sonra William'ın oğlu bu çalışmaya devam etti ve sayı 2500'ü geçti. İşte bu liste bugün en çok kullandığımız New General Catalog (NGC) temelini oluşturmuştur. Bu kataloğu da 1888 yılında John Luis Emil Dreyer tarafından derlendi ve 7840 cisim içeriyordu. Günümüzde bu kataloglara pek gereksinme kalmadı çünkü tüm gökyüzünün fotoğraflarını içeren internet kaynakları var ama amatörler hem Messier hem de NGC kataloğunu kullanırlar.

23 Ocak 2004 yılında amatör gökbilimci Jay McNeil M78'in fotoğrafını çektiğinde ilginç bir keşifle karşılaştı. Hiçbir katalogda olmayan, hatta profesyonellerin çok kullandığı Digital Sky Survey'de bulunmayan yeni bir bulutsu vardı çektiği karede. Büyük olasılıkla ya yeni doğan bir yıldızın aydınlattığı bir bulutsuydu veya ölmekte olan bir yıldızın uzaya fırlattığı dış katmanlar olabilir diye yorumlandı. 2004 yılından bu yana yapılan çalışmalarda adı V1647 Ori olan bulutsunun içindeki yıldızın aralıklarla hapşıran yeni doğan bir yıldız olduğu saptandı. McNeil bu bulutsuyu 3 inç'lik bir teleskopla keşfetmişti ve "tek elimle taşıdığım bu teleskopla bulduğum bulutsuyu 48 saat geçmeden 342 tonluk teleskopla gözlenmesi çok şaşırtıcı" demişti.

Tesadüfe bakın bu fotoğrafı ben de 23 Ocak tarihinde çektim, benimde kullandığı neredeyse 3 inç (8 cm) ve ben de gördüm bulutsuyu. Fotoğrafı çektikten sonra öğrendim bu öyküyü. Bunların hepsi çok güzel. Umarım bu bulutsuyu ileride çok daha güzel ele geçiririm. Sevgilerimle...