Gökbilim Yazılarım - 2014 Yılı

21 Aralık hepimizin bildiği gibi gündönümü. O gün kuzey yarımküre güneşein ters tarafına iyice eğilir ve güneş ışınları yeryüzüne çok eğik gelir. Resimde kutup bölgesi diye adlandırdığım bölge 24 saat karanlıktadır, o bölgede yaşayanlar güneşi hiç görmez. Ben de 3 aydır İstanbul'da güneşi belki 3-4 kez görmüşümdür, o nedenle yakında dağ başına gidip güneşe sırtımı vereceğim. Başlıktaki soru sanırım gayet açık değil mi? Sorunun yanıtı ne, tabii ki 21 Aralık olması gerekir. Çünkü en kısa gün olduğu için güneş çok geç doğması ve de çok erken batması gerekir. Fakat durum öyle değildir.

Kolumuzda (telefonumuzda demem gerekirdi belki) kullandığımız saat gökbilimcilerin tanımladığı ortalama güneşe göre çalışır. Çünkü gerçek güneş yörüngesinde bazen hızlanır bazen yavaşlar. Saatlerimizin düzgün çalışması için hızı sabit bir güneş tanımlanmıştır ve buna ortalama güneş denir. Gerçek güneş öğlen zamanı tam tepemizde iken öğlen ezanı okunur. 7 Aralık yani bugün bizim enlemlerimizde 11:52 de okundu, o nedenle de bir yıl içinde Güneş en erken bugün battı. Bugün 07:09'da güneş doğdu ve 16:35 de battı, günün uzunluğu 9 saat 26 dakikaydı. 21 Aralıkta ise güneş 07:19'da doğacak, 16:39'da batacak, öğlen ezanı ise 11:59'da okunacak. Gün uzunluğu ise 9 saat 20 dakika olacak.

Sonuç, demek ki yıl içinde güneş en erken 21 Aralıkta değil, 7 Aralıkta batıyor. Sevgilerimle...