ÇEVREN (Ufuk) Konumdüzeneği

Bu konumdüzeneğinde temel düzlem, gözlemcinin bulunduğu ( A ) noktasında yerküreye teğet olan düzlemdir (Bkz. Şekil 1.10 ). Bu düzlem gözlemcinin bulunduğu noktadaki yatay düzlem demektir.

Şekil 1.10: A noktasındaki gözlemcinin çevreni

Bu Şekil 1.11 Gözlem yerinin konumu

Bu düzlemin gökküresi ile arakesiti olan çember, o noktadaki gözlemcinin gökküresi üzerindeki çevrenidir. Yerküre üzerindeki geniş düzlüklerin ya da büyük denizlerin uzaklarda gökyüzü ile birleşiyor gibi göründüğü sınırlar gözümüzle görebildiğimiz çevrenimizi gösterir. (bkz Şekil 1.12) Gözlemci bu düzlemin üst tarafında bulunan gökcisimlerini görebilir. Bu düzlemin alt tarafında kalan gökcisimlerini göremez. Bir gökcismini görebilmemiz için (yeryüzündeki dağ, tepe, bina vb diğer engelleri gözönüne almazsak..) çevrenimizin üstünde olması, üstüne çıkması gerekir.

Şekil 1.12 Gözlemcinin çevreni, görebildiği yarıküre(Tüm gökkürenin yarısı) ve gök eşleği

Şekil 1.12 de, K, P, Z ,E ve G noktalarından geçen çember, o gözlemyerinin “ Meridyeni “ veya “ Öğlen Çemberi “ olur. ( Öğlen çemberi, Güneş’in gündüz ortasında, yüksekliğinin o gün için en fazla olduğu yaklaşık öğlen zamanında geçtiği çember demektir.)

Temel Düzlem : Çevren Düzlemi
Temel Düzlem üzerinde başlangıç noktası : Güney noktası(G). ( Birçok kaynakta başlangıç noktası Kuzey(K) noktası olarak alınır.)

(Y) yıldızının Çevren Konumsayıları : Güneyaçı (Azimut - a ), Yükseklik ( h )

Şekil 1.13 Çevren konumdüzeneği