Yerküre-Coğrafya Konumdüzeneği (Bkz. Şekil 1.7 ) :
Temel Düzlem : Yer Eşleği
Temel Düzlem üzerinde başlangıç noktası : İngiltere Greenwich gözlemevinden(G) geçen düşey çember ile Eşlek kesim noktası(A),
(K) noktasının Konumsayıları : Enlem ( φ ), Boylam ( λ )
(K) noktasından ve Uçlak noktalarından geçen büyük çembere K noktasının Boylam Çemberi (Meridyeni) denir.
(K) noktasından geçen ve Yer Eşleğine paralel olan küçük çembere K noktasının Enlem Çemberi (Paralel) denir.
Boylam ( λ ) : A başlangıç noktasından Doğu’ya doğru (saat yönünün tersi yönde ) eksi (-), A başlangıç noktasından
Batı’ya doğru ise artı (+) olarak 0-360 derece (veya 0-24 saat) aralığında değerler alır.
Enlem ( φ ) : B noktasından Kuzey’e doğru artı (+) , Güney’e doğru eksi (-) değerler alır.
Konumsayıları değerlerinde + / - yerine :
Boylam ; Doğu için ( - ) yerine E,D, Batı için ( + ) yerine W,B
Enlem ; Kuzey için (N,K), Güney için (S,G) harfleri de kullanılır.
Şekil 1.7
Örnek olarak : Şekil 1.7 te görüldüğü gibi ( K ) kentinin Coğrafya konumsayıları :
Enlem ( φ ) = +38° 25’ = 38° 25’ K , Boylam ( λ ) = - 40° = 40° D
|
Küre üzerindeki büyük çemberlere ait açısal yay uzunlukları, o yay parçasını gören merkez açı ile ölçülür.
Bir büyük çemberin tamamı olan 360 derecelik yay uzunluğunun karşılığı 24 saat olarak alınır.
Bunun sonucu 15 derecelik büyük çember yayının açısal uzunluğu 1 saat olarak kullanılır. Buna göre :
|